Pandemiye rağmen gayrimenkul sektörü
Soner Keleş 20 Ara 2020
Ülkemizde artan nüfus, küçülen aile yapısı, evlilik yaşının yükselmesi gibi sosyal, demografik ve ekonomik nedenlerle gayrimenkul sektörü büyüme potansiyelini korumaya devam ediyor
Aşağı yönlü faiz hareketleri ve yabancı talebi, geçtiğimiz yaz aylarında kamu kaynaklı desteklerle birleşince sektörün tahminlerden daha hızlı bir toparlanma sürecine girmesini sağladı. Bu yıl dünyayı etkisi altına alan corona virüs salgınını Küresel Pandemi olarak ilan edilmesi ile birlikte dünya küresel finans piyasaları da ciddi bir şekilde etkilendi. Ülkemizde pandemi sürecinde konut satışları azaldı. Ancak kısa vadeli kırılganlıkların kamu desteğiyle aşılma gayreti oluştu. Kalıcı bir toparlanmadan bahsedebilmek için finansal piyasalarda istikrarın ve güven endekslerindeki ivmelenmenin görülmesi gerekiyor. 2020 yılında sektördeki hareketlenme önce stokların erimesi yönünde kampanyalı ev satışlarıyla devam etti. Yeni projeler için ise geliştiriciler hazırlıklarını hızlandırmaya başladı. Proje geliştiren inşaat firmaları azalan stoklarının yerini doldurabilmek ve devam eden konut talebine cevap verebilmek için uzun süredir raflarda bekletilen arsalar ve yeni projelerini tekrar gündeme getirmeye başladı. İnşaat firmalarının pandemi sonrası süreçte hayata geçirecekleri projelerin; hem yerli hem de yabancı müşteri pazarına uygun özelliklerde şehrin merkezi akslarına yakın, ulaşım imkânları gelişmiş olan kentsel dönüşüm lokasyonlarında butik daha az konut içeren optimum sosyal alanlara sahip, tasarruflu ve az katlı konsept projelere yönelmesi bekleniyor.
Yıl sonunda rekor gelebilir
Türkiye İstatistik Kurumu, son açıklanan konut satış verilerini göre Konut satışları Kasım'da 112.483 olarak gerçekleşti. Bu yıl ilk 11 ayda gerçekleşen toplan konut satış rakamı son on yılın en yüksek rakamı olarak kayıtlara geçti. Ocak-Kasım döneminde 1 milyon 393 bin 335 konut satışı gerçekleşerek, bir önceki yılın aynı dönemine göre %21,5 artış gösterdi. Ocak-Kasım döneminde ipotekli konut satışı %98,0 artarak 558 bin 706, diğer satış türlerinde ise %3,4 azalarak 834 bin 629 oldu. Bu dönemde ilk defa satılan konutlar %0,8 azalarak 432 bin 842 oldu. İkinci el konut satışları da %35,2 artarak 960 bin 493 olarak gerçekleşti. Dünyayı etkisine alan küresel salgın koronavirüs nedeniyle mart ayında düşüşe geçen satışlar, Haziran-Ağustos ayları arasında kamu bankaları tarafından başlatılan faiz indirimiyle toparlandı. 11 ayda ulaşılan toplam konut satışı, yıl sonunda gelecek olan rekorun da habercisi oldu. Türkiye genelinde 11 ayda 2 milyon 464 bin gayrimenkul el değiştirirken, tapuda bu satışlarda 456 milyar liralık değer ibraz edildi. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı verilerine göre, ocak-kasım döneminde ülke genelinde satılan gayrimenkul (konut, iş yeri, arsa, tarla) sayısı 2 milyon 464 bin adede ulaştı. Söz konusu rakam geçen yılın tamamında 389 milyar 240 milyon lira olarak gerçekleşmişti. Tapuda, bu satışlarda ibraz edilen değer ise 456 milyar 224 milyon 472 bin lirayla tüm zamanların yıllık rekorunu kırdı.
Yabancı talebi artarak devam ediyor
Özellikle 2018 yılındaki kur artışıyla zirveye ulaşan yabancı satışları, 2019’da dengelenmiş görünse de pandemiye rağmen bu yılda trend hâlâ yukarı yönde. Özellikle pandemi sürecinde ertelenen konut talebi sıkılaştırma önlemlerine rağmen Eylül ayından itibaren artarak devam ediyor. Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,4 artarak 4 bin 962 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Kasım 2020'de ilk sırayı 2 bin 443 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 893 konut satışı ile Antalya, 297 konut satışı ile Ankara, 182 konut satışı ile Yalova ve 174 konut satışı ile Bursa izledi.
